️🌍 Sukaldari Jasangarriaren Erronka: Elikagai eta Edarien Teknologian Oinarritutako STEAM Joko Bat

💡 Kontzeptua:

16 urteko ikasleek etorkizuneko jatetxe bateko eko-sukaldari rola hartuko dute, non teknologia jasangarritasunaren gakoa den. Haien helburua teknologia erabiliz janari jasangarri bat diseinatzea izango da: hondakinak murriztea, baliabideak optimizatzea eta ingurumen-inpaktua minimizatzea.

️ Jokoaren Prestaketa eta Arauak

• 📌 Taldeak: 4-5 ikasleko taldeak
• 📌 Helburua: Teknologian oinarritutako irtenbideekin janaririk jasangarriena sortzea
• 📌 Denbora: 60–90 minutu
• 📌 Irabazteko irizpideak: Jasangarritasun-puntu gehien lortzen duen taldeak irabazten du! Talde bakoitzak STEAM oinarritutako lau erronka interaktibo gaindituko ditu, eta puntu gehiago irabaziko dituzte erronka bakoitzean.

🔹 1. Ronda: Pantaila-Adimentsuko Despentsaren Erronka (Teknologia eta Matematika) 🤖📊

💬 Nola lagundu dezake teknologia elikagai-hondakinak murrizten osagaien aukeraketatik bertatik?

• ✅ Erronka: Taldeek sukaldetik ateratako hondakinen zerrenda jasoko dute (barazki azalak, ogi gogorra, arrain ezpalak…) eta benetako edo irudizko sukaldaritza-aplikazio adimenduna erabiliz, berrerabiltzeko modu sortzaileak proposatu behar dituzte.
• ✅ Zeregina: Elikagai-hondakinekin lotutako arazo matematiko bat ebaztea (astebetean zenbat hondakin sortzen den kalkulatzea eta nola berrerabili daitekeen).
• 🎯 Puntuak: Hondakin-zero soluziorik sortzaileenetarako eta kalkulu zuzenei emango zaie.

🔹 2. Ronda: Sukaldaritza Ekologikoaren Laborategia (Zientzia eta Ingeniaritza) 🔬🍳

💬 Plater goxoak egin ditzakegu energia aurreztuz?

• ✅ Erronka: Sukaldatzeko metodo ezberdinak aztertzea (indukzioa, eguzki-labea, lurrun bidezko sukaldaketa, aire-frijigailua) eta zein den egokiena aukeratzea errezeta jasangarri baterako.
• ✅ Zeregina: Mini-esperimentu bat egitea: denbora eta energia-kontsumoa neurtzea (benetako datuekin edo estimazioekin).
• 🎯 Puntuak: Metodo ekologikoen eta arrazonamendu zientifikoaren arteko konbinaziorik onena.

🔹 3. Ronda: Jatetxe Jasangarriaren Simulazioa (Artea eta Diseinua) 🎨🏢

💬 Nola lagundu dezake teknologiak jatetxe bat jasangarriagoa izaten?

• ✅ Erronka: Jatetxe jasangarri baten kontzeptua diseinatzea, kontuan hartuta:
  • Hondakinen kudeaketa adimentsua (IA bidezko konpostajea, zati-kontrol automatikoa)
  • Ur aurrezteko teknologiak (sentsoreekin grifoak, birziklatze-estazioak)
  • Ontzi ekologikoak (biodegradagarriak edo jangarriak)
• ✅ Zeregina: Aurkezpen bisual bat sortzea (kartel bat, 3D maketa edo diseinu digitala), Canva, Minecraft edo Tinkercad bezalako tresnak erabiliz.
• 🎯 Puntuak: Sormena, errealismoa eta integrazio teknologikoagatik.

🔹 4. Ronda: Lehiaketa Berdea (STEAM Ezagutzaren Froga) 📚🎤

💬 Zenbat dakizu elikadura-teknologia jasangarriari buruz?

• ✅ Erronka: Galdera azkarreko lehiaketa honako gaiei buruz:
  • Elikadura-jasangarritasunaren datuak
  • Elikadura-industriako berrikuntza berdeak
  • Elikagai-hondakinen eta klima-aldaketaren atzean dauden zientzia eta matematikak
• ✅ Zeregina: Erantzun zuzena eta azkarra ematea boto-sistemak edo online plataformak erabiliz (Kahoot, Quizizz…).
• 🎯 Puntuak: Erantzun zuzen eta azkarrengatik.

🏆 Azken Puntuazioa eta Irabazleen Iragarpena 🎉

• Taldeek beren jasangarritasun-puntuak batuko dituzte.
• Irabazleari “Sukaldari Jasangarri Maisuak” titulua eta ziurtagiri/ikur berdea emango zaio.
• Talde guztiek eztabaidatuko dute nola aplika daitekeen ikasitakoa bizitza errealean.

🌱 Ikaskuntza Emaitzak:

• ✅ Teknologiak nola laguntzen duen elikagaien ekoizpena jasangarriagoa izaten ulertzea
• ✅ Hondakinik gabeko sukaldaritza eta energia-eraginkortasuneko metodoak ezagutzea
• ✅ STEAM ezagutzak mundu errealeko jasangarritasun erronka bati aplikatzea
• ✅ Talde-lana, sormena eta pentsamendu kritikoa garatzea